ΔΗΜΟΣ ΗΛΙΔΑΣ

Μετασχηματισμός Διοικητικής Δομής της γεωγραφικής έκτασης που περικλείει ο Δήμος

Ο Δήμος Αμαλιάδας περιλαμβάνει την πόλη της Αμαλιάδας και 19 πρώην κοινότητες σύμφωνα με το Ν. 2539/1997 "σχέδιο Ιωάννης Καποδίστριας".
Είναι ο πρώτος σε έκταση (256.988 στρ.) και ο δεύτερος σε πληθυσμό (32.090 κάτοικοι), σύμφωνα με την απογραφή του 2001, δήμος του Νομού Ηλείας.
    Από πλευράς πληθυσμού είτε σαν καποδιστριακός δήμος, είτε σαν πόλη, η Αμαλιάδα καταλαμβάνει την 4η θέση στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας μετά την Πάτρα, το Αγρίνιο και τον Πύργο.
    Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, η Αμαλιάδα σημείωσε μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις πληθυσμού, μεταξύ των δήμων της χώρας και έτσι κατατάσσεται στους 40 μεγαλύτερους δήμους και στους 5 μεγαλύτερους, οι οποίοι δεν είναι πρωτεύουσες νομών.
     Έδρα του Δήμου είναι η πόλη της Αμαλιάδας, μια σύγχρονη πόλη, κτισμένη στο κέντρο του εύφορου Ηλειακού κάμπου. Τα δυτικά όρια του δήμου είναι οι παραμυθένιες ακτές του Ιονίου πελάγους και ανατολικά οι δασωμένοι καταπράσινοι λόφοι, στους οποίους καταλήγει ο ορεινός όγκος της κεντρικής Πελοποννήσου.
     Στην Αμαλιάδα φτάνει κανείς οδικώς ή σιδηροδρομικώς (και μελλοντικά αεροπορικώς). Από την πόλη ξεκινούν και καταλήγουν σε αυτήν πολλαπλές διαδρομές, καθώς η θέση της την καθιστά σταυροδρόμι ανάμεσα στην Κεντρική και Δυτική Πελοπόννησο, τη Βόρεια και τη Νότια αντίστοιχα. Απέχει οδικώς 294χλμ. από την Αθήνα, 81χλμ. από την Πάτρα, 20χλμ. από τον Πύργο, 42χλμ. από την Αρχαία Ολυμπία, 140χλμ. από την Καλαμάτα και 170χλμ. από την Τρίπολη. Από το λιμάνι της Κυλλήνης, που βρίσκεται σε απόσταση 31χλμ. από την πόλη, μπορεί κανείς να ταξιδέψει προς τη Ζάκυνθο και Κεφαλονιά καθημερινά.

Ο Δήμος Αμαλιάδας σε αριθμούς

•  16 χιλιόμετρα ακτής
  •  6 κοσμικές παραλίες
     Αγίας Μαρίνας, Παλουκίου, Κουρούτας, Μαραθιάς, Ροβιάτας, Σαβαλίων
  •  1 αλιευτικό καταφύγιο (Παλουκίου)
  •  1 ποταμός (Πηνειός)
  •  4 χείμαρροι (Κουρλέσσας, Σοχιά, Λατίφι, Άμπουλας)
  •  1 τεχνητή λίμνη (Φράγματος Πηνειού Ποταμού)
  •  2 αρχαιολογικοί χώροι (Αρχαίας Ήλιδας, Δάφνης)
  •  3 βυζαντινά μνημεία (Φραγκαβίλλα, Άγιος Βλάσσης Δάφνης, Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου Δαφνιώτισσας)
  •  4 μουσεία (2 σε λειτουργία) (Λαογραφικό, Μπελογιάννη*, Εθνικής Αντίστασης (Τατάνη)*, Αρχαίας Ήλιδας)
  •  6 δημοτικά αναψυκτήρια (3 σε λειτουργία) (Φράγματος Πηνειού, Κρυονερίου, Δημοτικού Κάμπινγκ, Αγίου Ιωάννη*, Ανεμομύλου*, Μαραθιάς*)
  •  23 πλατείες (Αγίας Άννας, Ανεμομύλου, Καλίτσα, Μπελογιάννη, Λαζαράκειου, Βάρναλη, Νικ. Καζατζάκη, Αγίου Αθανασίου, Δημοκρατίας (Μεταξά), Ευαγγελιστρίας, Παπαδοπούλου, Εργατικών Κατοικιών, Κουρούτας, Αμπελοκάμπου, Αυγείου, Γερακίου, Δαφνιώτισσας, Δουναιΐκων, Καρδαμά, Κεραμιδιάς, Κρυονερίου, Σαβαλίων, Σωστίου, Χαβαρίου)
  •  4 πεζόδρομοι (Κ. Παλαμά, Ιφίτου, Όθωνος-Αμαλίας, Κουρούτας)
  •  1 δημόσιο αποχωρητήριο (πλατείας Μπελογιάννη)
  •  Σχολικά Συγκροτήματα (Τ.Ε.Ι., Τ.Ε.Ε.-Ι.Ε.Κ., 1ο Λύκειο, 1ο Γυμνάσιο – Εσπερινό Γυμνάσιο Λύκειο, 2ο Γυμνάσιο – Λύκειο, 3ο Γυμνάσιο, Γυμνάσιο Κεραμιδιάς, Γυμνάσιο Χαβαρίου, Γυμνάσιο Αυγείου, Γυμνάσιο Αυγείου, 1ο Δημοτικό, 2ο Δημοτικό, 3ο Δημοτικό, 4ο Δημοτικό, 5ο Δημοτικό, 6ο Δημοτικό, Δημοτικό Μαραθιάς, Δημοτικό Αγίου Ηλία, Δημοτικό Κέντρου, Δημοτικό Κολοκυθά, Δημοτικό Αγίου Δημητρίου, Δημοτικό Καλυβίων Ήλιδας, Δημοτικό Αρχαίας Ήλιδας, Δημοτικό Αυγείου, Δημοτικό Σωστίου, Δημοτικό Αμπελοκάμπου, Δημοτικό Σαβαλίων, Δημοτικό Ροβιάτας, Δημοτικό Δουναΐκων, Δημοτικό Καρδαμά, Δημοτικό Γερακίου, Δημοτικό Ανάληψης, Δημοτικό Περιστερίου, Δημοτικό Καλυβίων Ήλιδας, Δημοτικό Κρυονερίου, Δημοτικό Δαφνιώτισσας, Δημοτικό Κεραμιδιάς, Δημοτικό Δάφνης, Δημοτικό Καλαθά, Δημοτικό Χαβαρίου, 1ο Νηπιαγωγείο, 2ο Νηπιαγωγείο, 3ο Νηπιαγωγείο, 4ο Νηπιαγωγείο, 5ο Νηπιαγωγείο, 6ο Νηπιαγωγείο, 7ο Νηπιαγωγείο, 8ο Νηπιαγωγείο, Νηπιαγωγείο Χαβαρίου, Νηπιαγωγείο Σαβαλίων, Νηπιαγωγείο Καρδαμά, Νηπιαγωγείο Κεραμιδιάς)
  •  Αθλητικές Εγκαταστάσεις (Δημοτικού Σταδίου, Αγίας Άννας, Σαβαλίων, Χαβαρίου, Κέντρου, Κεραμιδιάς, Καλυβίων Ήλιδας, Καρδαμά, Σωστίου)
  •  3 παιδικές χαρές (Ανεμομύλου, Καλαβρύτων, Σοχιάς)
  •  1 παράλιο δάσος (Μαραθιάς)
  •  1 δημοτικό χειμερινό κινηματοθέατρο (Λαζαράκειου Δημοτικού Μεγάρου)
  •  1 δημοτικό θερινό κινηματοθέατρο (Μαραθιάς)
  •  1 δημοτική βιβλιοθήκη (Παπαχριστοπούλειος Δημοτική Βιβλιοθήκη)
  •  1 πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής (Κουρούτας)
  •  2 Κ.Α.Π.Η. (1 σε λειτουργία) (Αρχαίας Ήλιδας & Θερμοπυλών, κτήμα Λεχουρίτη*)
  •  1 νοσοκομείο (Αμαλιάδας)
  •  2 περιφερειακά αγροτικά ιατρεία (Καλυβίων Ήλιδας, Χαβαρίου)
  •  15 αγροτικά ιατρεία (Γερακίου, Δαφνιώτισσας, Άγιος Ηλίας, Κέντρο, Άγιος Δημήτριος, Αρχαία Ήλιδα, Αυγείο, Σώστι, Καρδαμά)
  •  30 ιεροί ναοί (Αγίου Αθανασίου, Αγίου Γεωργίου, Ευαγγελιστρίας, Αγίου Τρύφωνος, Αγίας Άννας και Αναλήψεως, Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, Αγίου Νεκταρίου, Αγίου Ανδρέα, Αγίου Δημητρίου, Αγίου Ηλία, Αμπελοκάμπου, Αρχαίας Ήλιδας, Αυγείου, Αγίας Τριάδας Γερακίου, Αγίου Γεωργίου Γερακίου, Αγίου Ιωάννη Γερακίου, Δάφνης, Δαφνιώτισσας, Δουναιΐκων, Ζωοδόχου Πηγής Καλυβίων Ήλιδας, Άγιος Κωσταντίνος Καλυβίων Ήλιδας (Γαλούπι), Άγιος Ιωάννης Καρδαμά, Άγιος Γεώργιος Καρδαμά, Αγίου Νικολάου Κεραμιδιάς, Αγίας Μαρίνας Κεραμιδιάς, Προφήτη Ηλία Κεραμιδιάς (Άβυσσος), Κέντρου, Κρυονερίου, Περιστερίου, Αγία Παρασκευή Ροβιάτας, Ζωοδόχου Πηγής Ροβιάτας, Σαβαλίων, Σωστίου, Αγίας Τριάδας Χαβαρίου)
  •  5 μοναστήρια (Προφήτη Ηλία, Αγίας Βαρβάρας, Αγίου Δημητρίου, Αγίου Αθανασίου Κουρούτας, Αγίου Αθανασίου Αμπελοκάμπου, Αναλήψεως, Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κρυονερίου)
  •  21 νεκροταφεία (Φραγκαβίλλας (δημοτικό), Αγίων Πάντων, Αγίου Δημητρίου, Αγίου Ηλία, Αμπελοκάμπου, Αρχαίας Ήλιδας, Αυγείου, Γερακίου, Δάφνης, Δαφνιώτισσας, Δουναιΐκων, Καλυβίων Ήλιδας, Γαλουπίου, Καρδαμά, Κέντρου, Κρυονερίου, Περιστερίου, Ροβιάτας, Σαβαλίων, Σωστίου, Χαβαρίου)
  •  7 συντριβάνια (πλατείας Μπελογιάννη (2), πλατείας Δημοκρατίας (Μεταξά), Αγίου Ηλία, Καρδαμά, Κεραμιδιάς, Σωστίου)
  •  15 χιλιόμετρα Εθνικής Οδού διασχίζουν το Δήμο
  •  16 χιλιόμετρα σιδηροδρομικής οδού διασχίζουν το Δήμο
  •  23 δημοτικά κτίρια (Λαζαράκειο Δημοτικό Μέγαρο, Καρακάνδειο, Κτίριο Ραδιοφωνικού Σταθμού, Δημοτικό      Συνεργείο, Δημοτικό Κατάστημα Αγίου Δημητρίου, Δημοτικό Κατάστημα Αγίου Ηλία, Δημοτικό Κατάστημα Αμπελοκάμπου, Δημοτικό Κατάστημα Αρχαίας Ήλιδας, Δημοτικό Κατάστημα Αυγείου, Δημοτικό Κατάστημα Γερακίου, Δημοτικό Κατάστημα Δάφνης, Δημοτικό Κατάστημα Δαφνιώτισσας, Δημοτικό Κατάστημα Δουναιΐκων, Δημοτικό Κατάστημα Καλυβίων Ήλιδας, Δημοτικό Κατάστημα Καρδαμά, Δημοτικό Κατάστημα Κέντρου, Δημοτικό Κατάστημα Κρυονερίου, Δημοτικό Κατάστημα Περιστερίου, Δημοτικό Κατάστημα Ροβιάτας, Δημοτικό Κατάστημα Σαβαλίων, Δημοτικό Κατάστημα Σωστίου, Δημοτικό Κατάστημα Χαβαρίου)
  •  8 απορριμματοφόρα
  •  1 πλυντήριο κάδων
  •  3 μηχανικά σάρωθρα
  •  2 γεωδιαμορφωτές (γκρέιντερ)
  •  1 εκσκαφέας-φορτωτής
  •  4 ημιφορτηγά
  •  2 φορτηγά
  •  4 επιβατηγά
  •  2 μοτοσικλέτες
  •  55 ηλεκτρονικοί υπολογιστές
  •  6 εξυπηρετητές (σέρβερ)
  •  16 εκτυπωτές
  •  3 τηλεομοιότυπα (φαξ)
  •  12 φωτοαντιγραφικά μηχανήματα
  •  2 φωτογραφικές μηχανές
  •  2 δημοτικές επιχειρήσεις
      Δ.Ε.Υ.Α.Α., Α.Ε.Δ.Α.
  •  5 δημοτικά νομικά πρόσωπα (Πνευματικό-Πολιτιστικό Κέντρο, Κ.Α.Π.Η., Δημοτικό Στάδιο, Παιδικοί Σταθμοί, Παπαχριστοπούλειος Δημοτική Βιβλιοθήκη)

Διατελέσαντες Δήμαρχοι-Κοινοτάρχες Δήμου Αμαλιάδος

1834 - 1925

ΑΜΑΛΙΑΔΙΤΕΣ

• Αθανάσιος Κουτσουβάς                     1836                έως      1837
• Αναγνώστης Ματσούκας                    1837                έως      10-5-1842
  
  

ΔΗΜΟΣ (ΗΛΕΙΑΙΩΝ) ΗΛΙΔΟΣ (1842-1906)

• Ιωάννης Μασρογαννόπουλος              1846              έως      18-7-1859
• Αναγνώστης Δαλιάνης                       22-1-1870       έως      20-12-1881
• Γεώργιος Ξυδιάς                               3-7-1883         έως      5-7-1887
• Αναγνώστης Δαλιάνης                       5-7-1887         έως      1-12-1895
• Διονύσιος Παυλόπουλος                    1-12-1895       έως      1-12-1899
• Γεώργιος Παπαγιαννόπουλος             2-12-1899       έως      1-12-1903
• Βασίλειος Παπακονσταντίνου             1-12-1903       έως      2-8-1906
  
  

ΔΗΜΟΣ ΕΛΙΣΣΗΣ (1906-1914)

• Βασίλειος Παπακωνσταντίνου            2-8-1906         έως      1-7-1907
• Νικόλαος Καρακίτσος                       1-7-1907         έως      23-4-1914
  
  

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΜΑΛΙΑΔΟΣ (1914-1924)

• Γεώργιος Ρετσινάς                              23-4-1914       έως      30-11-1915

1925 - Σήμερα

• Λυμπέρης Ιωάννης του Παναγιώτη

• Κράλλης Δημήτριος του Γεωργίου

• Ράλλης Δημήτριος του Γεωργίου

• Πανόπουλος Διονύσιος του Κωνσταντίνου

• Πετραλιάς Αυγερινός του Αντωνίου

• Μπεράτης Σπυρίδων του Γερασίμου

• Μπρίλλης Αθανάσιος
  

• Γρηγορόπουλος Κωνσταντίνος 

• Ηλιόπουλος Ιωάννης 

• Τσεριώνης Χαράλαμπος
  

• Γρηγορόπουλος Κωνσταντίνος 

• Τόγιας Γρηγόριος 

• Σιμιτζής Θεόδωρος
  

• Τόγιας Γρηγόριος 

• Πετραλιάς Αντώνιος
  

• Σιγαλός Νικόλαος 

• Τσαπαλίρας Βασίλειος 

• Παπαγιαννόπουλος Αριστομένης
  

• Λεονταρίτης Αθανάσιος
  

• Πετρόπουλος Τάκης
  

• Καλλιοντζής Νικόλαος
  

• Παπαγιαννόπουλος Αριστομένης
  

• Μπότση – Τσαπαλήρα Μαρίκα 

• Αποστολόπουλος Απόστολος
  

• Παπαγιαννόπουλος Αριστομένης
  

• Ζαφειρόπουλος Αριστείδης 

• Αγγούρης Ιωάννης
  

• Καπατσώρης Γεώργιος
  

• Παπαγιαννόπουλος Αριστομένης
  

• Αλεξανδρόπουλος Αλέκος
  

• Λαγκαδινός Διονύσιος
  

• Καραμήτσος Δημήτριος
  

• Ξυδιάς Πάνος 

• Παπακωνσταντίνου Βασίλειος
  

1925 – 1930

Αντίστοιχα στοιχεία του Δήμου Πηνείας

Από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και κατά την επανάσταση του 1821 συναντάμε πάρα πολλές φορές πόλεις, χωριά και οικισμούς της περιοχής της Πηνείας που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία του τόπου μας. Κατ’ αρχήν κατά την αρχαιότητα συναντάμε την Οινόη, Εφύρα, Πύλος, μετέπειτα το κάστρο Στάμερον, το κάστρο του Γουλά το Αγραπιδοχώρι την Κλεισούρα και πάρα πολλούς άλλους οικισμούς.

Κατά την απογραφή των οικισμών και του πληθυσμού της Πελοποννήσου κατά τα έτη 1461 – 1463 ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος στο βιβλίο του «Πληθυσμοί και οικισμοί της Πελοποννήσου 13ος – 18οςαιώνας» μας δίνει πληροφορίες και για τους κατοίκους της Πηνείας.

Κατά τον ΙΖ΄ αιώνα Μ. Χουλιαράκης σύμφωνα με κάποιον Ενετό αναφέρει ότι η επαρχία Γαστούνης είχε 171 κατοικημένες πόλεις, 44 αφανισμένες, 16 Μοναστήρια, 4079 οικογένειες με 16847 ψυχές.

Κατά την απογραφή του GRIMANI το 1700. Η Πηνεία άνηκε στο τερριτόριο της Γαστούνης.

Κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας η Γαστούνη ήταν μια επαρχία (Καζάς)από τις εικοσιτέσσερις του Μοριά. Στα αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας εκάστη από τις επαρχίες είχε ένα Κάδοι (δικαστή), ένα Βοεβόδα(διοικητή),δύο Κοτζαμπάσηδες (Έλληνες αρχηγούς των προεστών) έναν Σεντούκ –Εμίρη (ταμία), και έναν Μπουλούκμπασην (Αστυνόμο).Σε κάθε χωριό ή πόλη ήσαν δύο προεστοί. Όσα χωριά είχαν μέχρι των εκατό οικογενειών εκλέγανε δημογέροντα όσα είχαν μέχρι διακόσιες οικογένειες δύο δημογέροντες, τα χωριά με τριακόσιους, τρεις και ούτω κάθε εξής. Οι δημογέροντες κάθε Απρίλη έκαστου έτους εκλέγουν τον Κοτζαμπάση. Αρχηγοί των Κοτζαμπάσηδων ήταν οι Αγιάνηδες, του δε Μοριά Μωράγιανης.

Ο πληθυσμός της Ήλιδος κατά το πρώτο έτος της ελευθερίας ήτοι το 1821 είχε 9.367 Χριστιανικές οικογένειες με 38.532 κατοίκους και 2.259Οθωμανικές οικογένειες με 10.467 κατοίκους.
Το πρώτιστο μέλημα μετά την απελευθέρωση οι Έλληνες πληρεξούσιοι ήταν ν’ ασχοληθούν με την διοικητική διαίρεση της Ελλάδας, και συγκεκριμένα στις30 Απριλίου 1822, αποφασίζουν να διαιρεθεί η χώρα σε επαρχίες και η επαρχία υποδιαιρείται σε αντεπαρχίες πρώτης και δεύτερης τάξεως και αυτές σε κοινότητες.
Η κάθε κοινότητα θα έχει τρεις δημογέροντες, εκλεγμένους μεταξύ των φρονιμότερων κατοίκων. Η επιτροπή αυτή θα διορίζει έναν πρόεδρο.

1833 : Νομός Αχαιοήλιδος.
Βασιλικόν Διάταγμα της 3 Απριλίου 1833 ¨Περί διαιρέσεως του Βασιλείου και της διοικήσεως του¨ ανάμεσα στους νομούς του κράτους, σχηματίστηκε και ο νομός Αχαΐας και Ήλιδος που περιελάμβανε εκτός των άλλων επαρχιών και την επαρχία Ήλιδος με πρωτεύουσα τον Πύργο.
Με Β.Δ. στις 8Απριλίου1835 σχηματίζεται μια ακόμη επαρχία με την ονομασία ¨Επαρχία Διποταμίας η οποία δεν είχε ζωή παρά 14 μήνες γιατί στις20 Ιουνίου το 1836καταργήθηκε και προσαρτήθηκε στην διοίκηση της Ηλείας.

Το 1835 με Β.Δ. η απελευθερωμένη Πηνεία αρχίζει να παίρνει διοικητικά την μορφή της, δημιουργούνται οι δήμοι:
Δήμος Σελληεντίας (Τατάραλης):
Τατάραλη και τα χωριά Χατζίδες, Σιμόπουλο, Σκλήβα, Λαγανά, Καλουπαιδιού, Σινούζι, Μπουρδάνου, Καραγκιουζάκι, Λουκά, Δάρα, Αναζήρι, Μπέχρου, Γερουπέτρου, Καρυά, Καρακασίμι και Μονή Μεταμορφώσεως.
Δήμος Πύλου (Λάττας):
Λάττα, Αγραπιδοχώρι, Βαλμη, Κακαρούκα, Μαζαράκη, Χαλαμπρέζα και Μποκοβίνα.

Δήμος Εφύρης (Κάτου Λουκάβιτσας):
Κάτου Λουκάβιτσα, Απάνου Λουκάβιτσα, Μουσουλή, Δελαμπαλή, Πυρί, Καραλή, Βελανίδι, Ρουπακιά, Σούλι, και Μπαλί.
Δήμος Δαφνούσης (Κουλογλης):
Κούλογλη, Κλησούρα, Μουζήκα, Δαφνίτσα, Μπισερέ, Λιόπεσι, Νεοχώρι, και Κοκλάκι.
Δήμος Πηνιείας (Αγίου Ηλία):
Άγιος Ηλίας, Μπεζαΐτη, Δάμιζα, Καλαθά, Κολοκυθά, Σκληρού, Μαρτινάκι, Ιμάμτσαούση, Μονή Αγίου Βλάση και Υπεραγία Θεοτόκος.

Το 1841 οι πέντε Δήμοι συγχωνεύονται σε έναν με Β. Δ. της22ας Ιανουαρίου 1841 «Περί συγχωνεύσεως των Δήμων της Επαρχίας Ηλείας σε 8 από22 που δημοσιεύθηκαν στο Φ. Ε. Κ. 5/ 8 / 1841.
Δήμος Πηνιειαίων (Πηνείας) με έδρα τον οικισμό Λουκάβιτσα και αποτελείται από τους οικισμούς:

α) Μπαλί, Αλιάδες, Μπεζαϊτη, Δάμιζα, Καλαθά, Κολοκυθά, Σκληρού, Μαρινάκι, Ιμάμτσαούση, Μονή Αγίου Βλάση και Υπεραγία Θεοτόκος.
β) Απάνου Λουκάβιτσα, Μουσουλή, Δελήμπαλη, Κάτου Λουκάβιτσα, Πυρί, Καραλή, Βελανίδι, Ρουπακιά, Σούλι.
γ) Κούλουγλι, Κλεισούρα, Μουζίκα, Δαφνιώτισσα (Δαφνίτσα), Μπεσερέ, Λόπεσι, Νιοχώρι, Κοκλάκι.
δ)Τατάραλη, Σκλήβα, Σιμόπουλου, Λαγανά, Καλού Παιδιού, Σισόζι (Σινούζι), Μπονδάναι (Μπουρντάνου), Καραγκιαζάκι ( Καραγκιούζι), Λουκά, Δάρα, Αναζήρι, Μπέχρου, Γερουπέτρου, Καρυά, Καρακασίμι, Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος.
ε) Λάττα, Αγραπιδοχώρι, Βάλμη, Κακαρούκα, Μαζαράκι, Χαλαμπρέζα, και Μποκοβίνα.

Τέσσερα χρόνια αργότερα κατά το έτος 1845 έχουμε και άλλες αλλαγές στην επαρχία Ηλείας. Με Β. Δ. της 5ης Δεκεμβρίου 1845δημοσιεύθηκε στο αρ. 34/ 20 – 12 – 1845 «Περί προσδιορισμού των εδρών των Νομαρχιών και Επαρχιών. Έδρα του νομού Ηλείας ο Πύργος. Ο δε Δήμος Πηνιείων ως εξής: Μπαλί, Σούλι, Αηλιάδες, Μπεζαϊτη, Δάμιζα, Καλαθά, Κολοκυθά, Σκληρού, Μαρινάκι, Ιμάμ – Τσαούση, Μονή Αγίου Βλάση, Υπεραγία Θεοτόκος, Απάνου Λουκάβιτσα, Δελήμπαλη, Κάτου Λουκάβιτσα, Πυρί, Καραλή, Βελανίδι, Ρουπακιά, Σούλι, Μπαλί, Κούλουγλι, Μπεσερέ, Λόπεσι, Νιοχώρι, Κοκλάκι, Μουζίκα, Σκλήβα, Σιμόπουλου, Λαγανά, Καλού Παιδιού, Σινούζι, Τατάραλι, Μπουρντάνου, Καραγκιούζι, Λουκά, Δάρα, Αναζήρι, Μπέχρου, Γερουπέτρου, Καρυά, Καρακασίμι, Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος, Λάττα, Αγραπιδοχώρι, Βάλμη, Κακαρούκα, Μαζαράκι, Χαλαμπρέζα, και Μποκοβίνα.

Το έτος 1912 καταργούνται οι Δήμοι.
Η βασιλεία των Δήμων της μετεπαναστατικής Ελλάδας έληξε με το Δ. Ν. Ζ. της 10 – 12 – 1912. Ένας νόμος ιστορικός για την τοπική αυτοδιοίκηση, γιατί μ’ αυτό το νόμο διαμορφώθηκαν οι δήμοι και σχηματίσθηκαν οι κοινότητες. Για πρώτη φορά που σήμερα αποτελούν τους οργανισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης και Δ./Δ..
Για την εφαρμογή του νόμου τούτου εξεδόθηκε το από 18 – 8– 1912 Β. Δ. Περί συστάσεως Δήμων και κοινοτήτων. Ο Δήμος Πηνιείων διαιρέθηκε σε κοινότητες.

Α) Κοινότης Λάττα με τα χωριά Αγραπιδοχώρι, Βάλμη και Λάττα.
Β) Κοινότης Σινούζι.
Γ) Κοινότης Κάτου Λουκάβιτσας ή Μπουκάβιτσας, με έδρα την Κάτου Λουκάβιτσα και την Άνω Λουκάβιτσα.
Δ) Κοινότης Βελανιδίου με έδρα το Βελανίδι και τα χωριά Ιμάμα Τσαούση, Κολοκυθά, Μαρινάκι, Μπαλί, Σούλι, Σκληρού και Ρουπακιά.
Ε) Κοινότης Μπουρδάνου, με έδρα του Μπουρδάνου και με τα χωριά Τατάραλη και Καλουπαιδιού.
ΣΤ) Κοινότης Δελήμπαλη με έδρα το χωριό Δελήμπαλη και τα χωριά Λαγανά και Μπέχρου.
Η) Κοινότης Μπεζαΐτη με έδρα το Μπεζαΐτη και τα χωριά Δάμιζα, Αηλιάδες, Καλαθά, Μουζίκα, Μονή Σωτήρος και Μονή Βλασίου.
Θ) Κοινότης Λόπεσι με έδρα το χωριό Λόπεσι και τα χωριά Κουκλάκι και Τερόν.
Ι)Κοινότης Λουκά με έδρα το Λουκά και τα χωριά Αναζήρι, Καρυά, και Καραγκιούζι.
Κ) Κοινότης Μαζαράκι με έδρα το Μαζαράκι και τα χωριά Χαλαμπρέζα και Κακαρούκα.
Λ) Κοινότης Κούλουγλι.
Μ) Κοινότης Μπεσερέ, με έδρα το Μπεσερέ και τα χωριά Αστερέϊκα, Αποστολιά, Κλαμποκιές, Καμίνια, Παλιοφάναρο και Παλιολάνθι.
Ν) Κοινότης Σιμόπουλου με έδρα το Σιμόπουλο και τα χωριά Σιμόπουλος Κουσκουνιά και Σκλήβα.
Ξ) Κοινότης Χαβαρίου.

Το Β. Δ. που εκδόθηκε στις 28 – 8 – 1912 «Περί αναγνωρίσεως κοινοτήτων εν τω νομό Αχαΐας και Ήλιδος» που δημοσιεύθηκε στο αρ.256/ 28 – 8 – 1912 Φ.Ε.Κ. Αναγνωρίζονται οι κοινότητες και οικισμοί με λιγότερους από τριακόσιους κατοίκους αλλά που έχουν και σχολεία.
Θα αναφέρω μόνο τα χωριά της Πηνείας, Ξενιές, Βελανίδι, Σινούζι, Λουκά, Λόπεσι και Μαζαράκι.

Με Β.Δ. της 8 – 6 – 1919 αναγνωρίσθηκαν σε κοινότητες οι κατωτέρω οικισμοί:
Αγραπιδοχώρι και Βάλμη σε κοιν. Λάτα Αγραπιδοχωρίου
Τατάραλη της κοιν. Μπουρδάνου σε ιδία ομώνυμη κοινότητα.
Λαγανά της κοιν. Δελήμπαλη σε ιδία ομώνυμη κοινότητα.
15– 4 – 1932 ο οικισμός Άνω Λουκάβιτσας της κοινότητας Κάτω Λουκάβιτσας σε ιδίες ομώνυμες κοινότητες.
9– 6 – 1933 ο οικισμός Νεοχώριον της κοινότητας Λουκά αναγνωρίζεται σε ιδία ομώνυμη κοινότητα και ενούται σε αυτήν και ο οικισμός Μπέχρου αποσπώμενος από την κοινότητα Λουκά.
18– 3 – 1966 ο οικισμός Σκλήβα της κοινότητας Σιμοπούλου αναγνωρίζεται σε ιδία ομώνυμη κοινότητα.

Με Διάταγμα της 17 – 9 – 1926 Ν.Δ. ¨Περί μετονομασίας κοινοτήτων και συνοικισμών, έχουμε και στην Πηνεία της εξής μετονομασίες.
Σινούζι σε Άγναντα, Τατάραλι σε Ανθώνα, Καραγκιούζι σε Πρινάρι, Κακαρούκα σε Απιδούλα, Χαλαμπρέζα σε Πρόδρομος.
Επίσης με διάφορα διατάγματα αλλάζουν ονομασίες και τα χωριά:
Μηλιές (Μπουρντάνου) σε Βουλιαγμένη, το Γενί – Τζαμί σε Ωραία, το Μπέχρου σε Ακροποταμιά, το Χατζή σε Άγιος Νικόλαος και το Νεοχώρι σε Ροδιά.

ΔΗΜΟΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΗΝΕΙΑΣ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΤΟΣ 1836 ΚΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ.
Δήμος Πηνειίων 1836 – 10\912
Δήμος Σελληεντίας 1836 – 1840
Δήμος Πύλου1836 – 1840
Δήμος Εφύρας 1836 – 1840
Δήμος Δαφνησίων 1836 – 1840

ΠΡΟΣΑΡΤΗΣΕΙΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΣΕ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
Με Β.Δ. της 20 – 1 – 1916 πρωσαρτώνται οι κατωτέρω οικισμοί σε κοινότητες:
Μπέχρου της κοιν. Δελήμπαλη στην κοιν Λουκά.
Μπουκοβίνα της κοιν. Σιμοπούλου στην κοιν. Μαζαρακίου.
Χατζή και Πυρί που δεν ανήκαν σε καμία κοινότητα στην κοινότητα Δελήμπαλη.
ΜεΔ. της 3 – 11 – 1924 ο οικισμός Μπαλί της κοιν. Βελανιδίου προσαρτάται στην κοιν Ιάμαμ
τσαούση.
ΜεΔ. ΤΗΣ 31 – 1 – 1934 Ο ΟΙΚΙΣΜΌΣ Καλαθά της κοιν. Κεραμιδιάς προσαρτάται στην κοιν. Δαμίζης.
Με Β.Δ. ο οικισμός Χατζή της κοινότητας Εφύρας προσαρτάται στην κοιν. Σιμοπούλου.

ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΝΤΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
(Α΄1951 – 1961)
βάσει της απογραφής του πληθυσμού της 19 – 3 – 1961 έχουμε τις κατωτέρω οικιστικές μεταβολές:
Κοινότης Βουλιαγμένης: Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος διαγράφεται των αυτοτελών οικισμών διότι δεν πληρεί τους όρους. Τα Γαβράκια γίνονται νέος αυτοτελής οικισμός.
Κοινότης Οινόης: Ζάμπακας διαγράφεται των αυτοτελών οικισμών διότι δεν πληρεί τους όρους.
Κοινότης Μαζαρακίου: Πετραίικα διαγράφεται των αυτοτελών οικισμών διότι δεν πληρεί τους όρους.

Β΄ (1961 – 1971)
Βάσει της απογραφής του πληθυσμού της 14 – 3 – 1971 έχουμε τις κατωτέρω οικιστικές μεταβολές:
Κοινότης Αγραπιδοχωρίου: Κοτρώνα, νέος οικισμός.
Κοινότης Κέντρου: Αγία Άννα, και Σούλιον, καταστρέφονται λόγω της τεχνητής λίμνης του Πηνειού ποταμού.

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΕΔΡΑΣ ΔΗΜΩΝ
Με Β.Δ. τής 25 – 8 – 1849 η έδρα του Δήμου Πηνειίων μεταφέρεται από τον οικισμό Λουκάβιτσα στον οικισμό Σιμόπουλο.
Με Β.Δ. τής 12 –5 – 1864 η έδρα του Δήμου Πηνειίων μεταφέρθηκε από τον οικισμό Σιμόπουλο στον οικισμό Δελήμπαλη και αμέσως με το ίδιο Β.Δ. στον οικισμό Κάτου Λουκάβιτσα.

ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΗΝΕΙΑΣ
1)Αριθμ. 12 του Κώδικος των νόμων 30 – 4 – 1822 (Διαίρεση της χώρας σε επαρχίες).
2)Αριθμ. Πράξης 1698: Ψήφισμα 10/ 13 – 4 – 1828 (Διοικητική Διαίρεση σε τμήματα).
3)Αριθμ. Πράξης 1699: Ψήφισμα 10/ 13 – 4 – 1828 (Διορισμός εκτάκτων επιτρόπων ως προσωρινών Διοικητών).
4)Β.Δ. της 3 – 4 – 1833 (Περί της διαιρέσεως του Βασιλείου και της Διοικήσεως του).
5)Β.Δ. της 8 – 4 – 1835 (Σχηματισμός Δήμων και νέας επαρχίας Διποταμίας).
6)Β.Δ. της 20 – 6 – 1836 (Περί διοικητικού οργανισμού, δημιουργία περιφερειακών διοικήσεων και υποδιοικήσεων, κατάργηση της επαρχίας Διποταμίας).
7)Β.Δ. της 22 – 1 – 1841 (Περί συγχωνεύσεως των Δήμων της επαρχίας Ηλείας).
8)Νόμος ΒΧΔ΄ της 6 – 7 – 1899 (Περί διοικητικής διαιρέσεως του κράτους. Για πρώτη φορά συνιστάται ο Νομός Ηλείας).
9)Νόμος ΔΝΖ΄ της 10 – 2 – 1912 (Περί συστάσεως Δήμων και κοινοτήτων).
10)Β.Δ. της 18 – 8 – 1912 (Περί συστάσεως Δήμων και Κοινοτήτων εν τω νομό Αχαΐας και Ήλιδος).
11)10) Β.Δ. της 28 – 8 – 1912 (Περί αναγνωρίσεως Δήμων και Κοινοτήτων εν τω νομό Αχαΐας και Ήλιδος).
12)Ν. 4538/ 1930 (Περί συστάσεως του Νομού Ηλείας). Ανασυνεστήθη ο νομός Ηλείας με έδρα τον Πύργο.

Η Πηνεία κατά χρονικά διαστήματα αποτελούταν από διάφορους δήμους.
Δήμος Πηνιείων 1836 – 1840
Δήμος Σελληεντίας 1836 – 1840
Δήμος Πύλου 1836 – 1840
Δήμος Δαφνησίων 1836 – 1840
Δήμος Εφύρας 1836 – 1840.

Δήμος Καποδιστριακός από το 1999.
Στα χρόνια που πέρασαν από το 1912 μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει στην Πηνεία κάποια χωριά. Έσβησαν οικισμοί και αναδύθηκαν άλλοι. Ιδιαιτέρως μετά την δημιουργία του Φράγματος του Πηνειού και την αναξιοποίηση της τεχνητής λίμνης.
Οι Ξενιές το Μπαλή και το Σούλι χάθηκαν στα νερά της λίμνης και η πολιτεία τους εξανάγκασε να εγκαταλείψουν τον τόπο τους να ξεριζωθούν και σαν πρόσφυγες να γίνουν σαν τα παιδιά του λαγού ψάχνοντας την τύχη τους σε ξένους τόπους μακριά από τον τόπο τους από τους συγγενήδες από φίλους γειτόνους κουμπάρους και φίλους. Επίσης ερημώθηκε και ο οικισμός Καλαθά λόγω των κατολισθήσεων. Εγκαταλείπεται το χωριό και οι χωρικοί ψάχνουν για άλλες πατρίδες, στα χωριά Δάφνη (Ντάμιζα) Άγιος Ηλίας Κεραμιδιά και όπου αλλού τους έσπρωξε η τύχη τους.
Αναδύθηκε ο οικισμός στα Άγναντα Αμπελάκια (Παλιοχώρι), οικισμός Γαβράκια στην Βουλιαγμένη.

ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΣΤΟΝ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΔΗΜΟ ΠΗΝΕΙΑΣ ΥΠΑΡΧΟΝΤΕΣ, ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΜΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΝΕΟΙ
ΣΙΜΟΠΟΥΛΟ
ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΗΝΕΙΑΣ
ΑΓΝΑΝΤΑ= (ΣΙΝΟΥΖΙ)
ΑΜΠΕΛΑΚΙΑ=(ΠΑΛΙΟΧΩΡΙ)
ΑΓΡΑΠΙΔΟΧΩΡΙ
ΒΑΛΜΗ
ΚΟΤΡΩΝΑ
ΑΝΘΩΝΑΣ= (ΤΑΤΑΡΑΛΗ)
ΚΑΛΟΠΑΙΔΙ
ΑΥΓΗ= (ΚΑΤΩ ΛΟΥΚΑΒΙΤΣΑ)
ΚΑΜΠΟΣ= (ΑΠΑΝΩ ΛΟΥΚΑΒΙΤΣΑ)
ΩΡΑΙΑ= (ΤΖΑΜΙ)
ΒΕΛΑΝΙΔΙ
ΡΟΥΠΑΚΙΑ
ΣΟΥΛΙ
ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗ= (ΜΗΛΙΕΣ - ΜΠΟΥΡΝΤΑΝΟΥ)
ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΩΣ
ΓΑΒΡΑΚΙΑ
ΕΦΥΡΑ = (ΝΤΕΛΗΜΠΑΛΗ)
ΧΑΤΖΙ
ΠΥΡΙ
ΛΑΓΑΝΑΣ
ΛΑΤΤΑΣ
ΛΟΥΚΑΣ
ΠΡΙΝΑΡΙ= (ΚΑΡΑΓΚΙΟΥΖΙ)
ΜΑΖΑΡΑΚΙ
ΑΠΙΔΟΥΛΑ=(ΚΑΚΑΡΟΥΚΑ)
ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ= (ΧΑΛΑΜΠΡΕΖΑ)
ΟΙΝΟΗ= (ΚΟΥΛΟΥΓΛΙ)
ΖΑΜΠΑΚΑΣ
ΡΟΔΙΑ=(ΝΙΟΧΩΡΙ)
ΓΕΡΟΥ– ΠΕΤΡΟΥ
ΑΝΑΖΗΡΙ
ΝΤΑΡΑΣ.
ΑΚΡΟΠΟΤΑΜΙΑ=(ΜΠΕΧΡΟΥ)
ΣΚΛΙΒΑ

Ο Καποδιστριακός Δήμος Πηνείας σήμερα αποτελείται από δεκαέξι δημοτικά διαμερίσματα με 5220 περίπου κατοίκους σε μια έκταση 143.530στρέμματα. Έδρα του δήμου το Σιμόπουλο με τις πρώην κοινότητες: Μαζαρακίου, Λάττα, Αγραπιδοχωρίου, Ανθώνας, Αυγής, Αγνάντων, Βελανιδίου, Βουλιαγμένης, Εφύρας, Κάμπου, Λαγανά, Λουκά, Οινόης, Ροδιάς και Σκλίβα .